(صفحه 101)
آرامش دارد مثل كشتى ،هواپيما، قطار با رعايت شرايط نماز، مثل قبله اشكال ندارد. ولى اگر به طور معمول با استقرار و آرامش منافات داشته باشد، مثل قايق و ماشين سوارى صحيح نيست، مگر در حال ضرورت و تنگى وقت.
مسأله  : بودن مرد با زن نامحرم در جاى خلوت كه ديگرى نمى تواند به آنجا وارد شود، خلاف احتياط است و احتياطاً در آنجا نماز نخوانند، ولى اگر يكى از آنها مشغول نماز باشد و ديگرى وارد شود نماز او اشكال ندارد.
مسأله  : نماز خواندن در محلّى كه مجلس گناه است; مثلا در آنجا شراب مى نوشند يا قمار مى كنند و يا تار و مانند آن مى زنند، خلاف احتياط است.
مسأله  : انسان بايد ادب را رعايت كند و جلوتر از قبر پيغمبر(صلى الله عليه وآله) و امام(عليه السلام) نماز نخواند و چنانچه نماز خواندن بى احترامى باشد باشد، حرام است و نماز هم باطل است.
مسأله  : مستحب است انسان نمازهاى واجب را در مسجدبخواند،ودراسلام براين مسأله سفارش بسيار شده است.

احكام مسجد

مسأله  : از مسائلى كه خواهد آمد، به اهميّت حضور در مسجد و نماز خواندن در آن پى مى بريم:
* زياد رفتن به مسجد مستحب است.
* رفتن به مسجدى كه نمازگزار ندارد، مستحب است.

(صفحه 102)
* همسايه مسجد اگر عذرى نداشته باشد، مكروه است در غير مسجد نماز بخواند.
* مستحب است انسان با كسى كه در مسجد حاضر نمى شود، غذا نخورد، در كارها با او مشورت نكند، همسايه او نشود، از او زن نگيرد و به او زن ندهد.
مسأله  : اين كارها در رابطه با مسجد، حرام است:
* زينت كردن مسجد با طلا.
* فروختن مسجد، هر چند خراب شده باشد.
* نقاشى كردن تصوير انسان و حيوان.
* نجس كردن مسجد، و چنانچه نجس شود بايد فوراً تطهير كنند.
مسأله  : اين كارها در رابطه با مسجد، مستحب است:
* زودتر از همه به مسجد رفتن و ديرتر از همه از مسجد بيرون آمدن.
* چراغ مسجد را روشن كردن.
* تميز كردن مسجد.
* هنگامواردشدن،ابتدا پاى راست راداخل مسجدگذاشتن.
* هنگام بيرون آمدن از مسجد، اوّل پاى چپ را بيرون گذاشتن.
* خواندن دو ركعت نماز مستحبىِ تَحيّت واحترام مسجد.
* خوشبو كردن خود و پوشيدن بهترين لباسهاى خود براى رفتن به مسجد.
مسأله  : اين كارها در رابطه با مسجد، مكروه است:

(صفحه 103)
* عبور از مسجد به عنوان محل عبور، بدون آنكه در آنجا نماز بخواند.
* انداختن آب دهان و بينى در مسجد.
* خوابيدن در مسجد، مگر در حال ناچارى.
* فرياد زدن در مسجد وصدا را بلند كردن، مگر براى اذان.
* خريد و فروش در مسجد.
* سخن گفتن از امور دنيا در آن.
* رفتن به مسجد براى كسى كه سير يا پياز خورده و بوى دهانش مردم را آزار مى دهد.

آمادگى براى نماز

اكنون، پس از فراگرفتن مسائل وضو، غسل، تيمم، وقت نماز، پوشش و مكان نمازگزار آماده شروع نماز مى شويم.

اذان و اقامه

مسأله  : مستحب است نمازگزار قبل از نمازهاى يوميه، ابتدا اذان و بعد از آن اِقامه بگويد، و سپس نماز را شروع كند.

اذان

اَللهُ اَكْبَر … 4 مرتبه.
اَشْهَـدُ اَنْ لااِلـهَ اِلاّ الله… 2 مرتبه.
اَشْهَـدُ اَنَّ مُحمَّـداً رَسـوُلُ الله    … 2 مرتبه.

(صفحه 104)
اَشْهَـدُ اَنَّ عَليّاً وَلىُّ الله … 2 مرتبه.
حَـيَّ عَلَـى الصَّلاةِ…2 مرتبه.
حَـيَّ عَلَـى الفَـلاحِ… 2 مرتبه.
حَـيَّ عَلَـى خَيْـرِالْعَمَـلِ … 2 مرتبه.
اللهُ اَكْبَـرُ … 2 مرتبه.
لا اِلـه اِلاّ الله … 2 مرتبه.

اقـامـه

اَللهُ اَكْبَر … 2 مرتبه.
اَشْهَـدُ اَنْ لااِلـهَ اِلاّ الله… 2 مرتبه.
اَشْهَـدُ اَنَّ مُحمَّـداً رَسـوُلُ الله … 2 مرتبه.
اَشْهَـدُ اَنَّ عَليّاً وَلىُّ الله … 2 مرتبه.
حَـيَّ عَلىَ الصَّلاةِ… 2 مرتبه.
حَيَّ عَلَى الفَـلاحِ … 2 مرتبه.
حَيَّ عَلَى خَيْـرِالْعَمَـلِ … 2 مرتبه.
قَدْ قا مَتِ الصَّـلاةُ … 2 مرتبه.
الله اَكْبَرُ  … 2 مرتبه.
لا اِله اِلاّ الله … 1 مرتبه.
مسأله  : جمله «اَشْهَـدُ اَنَّ عَليًّـا وَلـىُّ الله» جزء اذان و اقامه نيست، ولى خوب است بعد از «اَشْهَـدُ اَنَّ مُحمَّـداً رَسـوُلُ الله» به قصد قربت گفته شود.

(صفحه 105)

احكام اذان و اقامه

مسأله  : اذان و اقامه بايد بعد از داخل شدن وقتِ نماز گفته شود و اگر قبل از وقت گفته شود، باطل است.
مسأله  : اقامه بايد بعد از اذان گفته شود و اگر قبل از اذان گفته شود، صحيح نيست.
مسأله  : بين جمله هاى اذان و اقامه بايد زياد فاصله نشود و اگر بين آنها بيشتر از معمول فاصله بيندازد، بايد دوباره آن را از سر بگيرد.
مسأله  : اگر براى نماز جماعتى اذان و اقامه گفته باشند، كسى كه با آن جماعت نماز مى خواند، نبايد براى نماز خود اذان و اقامه بگويد.
مسأله  : اگر انسان براى خواندن نماز جماعت به
مسجد برود و ببيند نماز جماعت تمام شده و براى نماز جماعت اذان و اقامه گفته شده باشد، تا وقتى كه صف ها بهم نخورده و جمعيت متفرّق نشده، نبايد براى نماز خود اذان و اقامه بگويد.
مسأله  : نماز مستحبى اذان و اقامه ندارد.
مسأله  : مستحب است در روز اوّلى كه بچه به
دنيا مى آيد، در گوش راست او اذان ودر گوش چپش اقامه بگويند.
مسأله  : مستحب است كسى كه براى گفتن اذان معين مى كنند، عادل و وقت شناس و صدايش بلند باشد.