(صفحه 61)

طهــارت

احكام نجاسات

طهارت و پاكى بدن و محيط زندگى، در اسلام داراى اهمّيت بسيارى است. انسان بايد از خوردن و آشاميدن چيزهاى نجس دورى كرده و بدن و لباسش براى «نماز» كه بهترين شيوه پرستش پروردگار عالم است، پاك باشد و بهتر است تميزترين لباس را بپوشد. بنابر اين شناختن چيزهاى نجس و آموختن شيوه پاك كردن آنها نيز لازم است.
مسأله  : همه چيز پاك است، مگر يازده چيز و آنچه براثر برخورد با اينها نجس شود.
مسأله  : چيزهاى نجس عبارت است از:
1 ـ ادرار (بول).
2 ـ مدفوع (غائط).
3 ـ مَنى.
4 ـ مردار.
5 ـ خون.
6 ـ سگ.

(صفحه 62)
7 ـ خوك.
8 ـ شـراب.
9 ـ آبجـو.
10 ـ كافر; كه تمام اقسام آن نجس است، مگر اهل كتاب (يهود و نصارى و مجوس) كه پاك مى باشند.
11 ـ عرق شتر نجاست خوار.
مسأله  : ادرار و مدفوع انسان و حيوان هاى حرام گوشت كه خون جهنده دارند، نجس است.
مسأله  : حيوان ها دو دسته اند، برخى خون جهنده دارند; يعنى اگر رگ آنها بريده شود، خون با فشار از آن بيرون مى آيد و برخى ديگر خون جهنده ندارند; يعنى اگر رگ آنها بريده شود، خون با فشار بيرون نمى آيد.
مسأله  : ادرار و مدفوع حيوان هاى حلال گوشت; مانند گاو و گوسفند و حيوانهايى كه خون جهنده ندارند; مانند مار و ماهى، پاك است.
مسأله  : بول و غائط حيوانهايى كه گوشت آنها مكروه است، پاك مى باشد; مانند اسب و الاغ.
مسأله  : فضله (مدفوع) پرندگان حرام گوشت; مانند كلاغ، پاك است.

احكام مردار

مسأله  : به حيوانى كه بر خلاف دستور اسلام كشته شود
(صفحه 63)
يا خودش مرده باشد، «مُردار» گويند.
مسأله  : مردار حيوانى كه خون جهنده ندارد; مانند ماهى، پاك است.
مسأله  : مردار حيوانى كه خون جهنده دارد، اجزاى بى روحش مانند مو و شاخ، پاك و اجزاى روح دارش; مانند گوشت و پوست، نجس است.
مسأله  : تمام اجزاى بدن سگ و خوكى كه در خشكى زندگى مى كند، چه مرده و چه زنده آن نجس است.
مسأله  : انسان مرده هر چند تازه از دنيا رفته و بدنش سرد نشده باشد (بجز اجزاى بى روح او; مانند ناخن، مو و دندان) تمام بدنش نجس مى باشد.
مسأله  : هرگاه غسل هاى سه گانه ميّت تمام شد، بدنش پاك مى شود.
مسأله  : كسى كه درراه خداوبراى حفظ اسلام مى جنگد، اگر در ميدان نبرد و معركه درگيرى كشته شود و همانجا از دنيا برود بدنش پاك است و نياز به غسل و كفن ندارد.

احكام خون

مسأله  : خون انسان و هر حيوانى كه خون جهنده دارد; مانند مرغ و گوسفند، نجس است.
مسأله  : حيوانى كه خون جهنده ندارد; مانند ماهى و پشه، خونش پاك است.

---

(صفحه 64)
مسأله  : خونى كه در تخم مرغ وجود دارد نجس نيست و احتياط مستحب آن است كه از آن اجتناب شود.
مسأله  : خونى كه از لاى دندان (لثه) مى آيد اگر با آب دهان مخلوط شده و از بين برود، پاك است و در آن صورت فرو بردن آب دهان هم اشكال ندارد.

نجس شدن چيزهاى پاك

مسأله  : اگر چيز پاكى به نجسى برخورد كند و يكى از آن دو به گونه اى تَر باشد كه رطوبتش به ديگرى برسد، چيز پاك نجس مى شود.
مسأله  : هرگاه انسان نداند چيز پاكى نجس شده يا نه، پاك است. جستجو و وارسى هم لازم نيست، هر چند بتواند نجس بودن يا پاك بودن آن را بفهمد.
مسأله  : خوردن و آشاميدن چيز نجس حرام است.

مُطهِّرات (پاك كننده ها)

مسأله  : مطهّرات، يعنى چيزهائى كه اشياء نجس را پاك مى كند. عمده پاك كننده ها عبارتند از:
1 ـ آب.
2 ـ زمين.
3 ـ آفتاب.
4 ـ اسلام.
5 ـ برطرف شدن نجاست (به شرحى كه خواهد آمد).

(صفحه 65)

احكام آبها

«آب» اقسام مختلفى دارد كه شناخت آنها ما را براى بهتر ياد گرفتن مسائل مربوط به آن، كمك مى كند.
مسأله  : آب يا «مضاف» است يا «مطلق»:
آب مضاف: آبى است كه آن را از چيزى گرفته باشند; مانند آب سيب و هندوانه، و يا با چيزى به قدرى مخلوط شده باشد كه به آن «آب» گفته نشود; مانند شربت.
آب مطلــق: آبى است كه مضاف نباشد.
مسأله  : احكام آب مضاف:
* ممكن است آب مضاف چيز كثيفى را تميز كند، ولى هرگز چيز نجس را پاك نمى كند (يعنى از مطهّرات نمى باشد).
* اگر با نجاست برخورد كند، نجس مى شود، هر چند نجاست كم باشد و بو يا رنگ يا مزه آب عوض نشود.
* وضو و غسل با آن باطل است.

اقسام آب مطلق

مسأله  : آب، يا از زمين مى جوشد يا از آسمان مى بارد يا نه مى جوشد و نه مى بارد. آبى كه از آسمان ببارد «باران» است. آبى كه از زمين مى جوشد، اگر جريان داشته باشد; مانند آب چشمه و قنات «آب جارى» است و اگر بدون جريان باشد، «آب چاه» است. و آبى كه از زمين نمى جوشد و از آسمان نمى بارد، اگر به مقدارى كه در مسأله بعد خواهد آمد، باشد