(صفحه 181)
خواهر و دخترِ پسر بر او حرام مى شود. ولى اگر هر دو بالغ باشند يا هر دو نابالغ باشند يا مفعول بالغ باشد يا شك كند بالغ بوده يا شك كند دخول شده يا نه، بر او حرام نمى شود.
مسأله  : اگر كسى با زنى غير از عمه و خاله خود زنا كند، احتياط واجب آن است كه با دختر او ازدواج نكند. ولى اگر زنى را عقد نمايد و با او نزديكى كند بعد با مادر او زنا كند آن زن بر او حرام نمى شود و اگر پيش از آنكه با او نزديكى كند با مادر او زنا نمايد، احتياط واجب آن است كه از آن زن جدا شود.

احكام سلام كردن

مسأله  : سلام كردن به ديگران مستحب، ولى جواب آن واجب است.
مسأله  : سلام كردن به كسى كه در حال خواندن نماز مى باشد، مكروه است.
مسأله  : اگر كسى به نمازگزار سلام كند، بايد همانطور كه او سلام كرده جواب دهد; مثلاً اگر گفته: «سلام عليكم» در جوابِ او بگويد: «سلام عليكم»، ولى در جواب «عليكم السلام» بگويد: «سلام عليكم».
مسأله  : كسى كه نماز مى خواند، جايز نيست به ديگران سلام كند.
مسأله  : سلام را بايد فوراً جواب داد.

(صفحه 182)
مسأله  : اگر دو نفر همزمان به يكديگر سلام كنند، بر هر يك واجب است كه جواب سلام ديگرى را بدهد.
مسأله  : سلام كردن به كافر مكروه است و اگر او به مسلمانى سلام كند، احتياط واجب آن است كه در جواب او بگويد: «عليك» و يا فقط بگويد: «سلام».

آداب سلام كردن

مسأله  : مستحب است سواره به پياده و ايستاده به
نشسته و گروه اندك به گروه زياد و كوچك به بزرگ سلام كند.
مسأله  : مستحب است در غير نماز جواب سلام را بهتر از آن بدهد، پس اگر كسى بگويد: «سلام عليكم» مستحب است در جوابش بگويد: «سلامٌ عليكم و رحمة الله».
مسأله  : سلام كردن مرد به زن مكروه است، مخصوصاً به زن جوان.

احكام قرآن

مسأله  : قرآن هميشه بايد پاك و تميز باشد و نجس كردن خط و ورق قرآن حرام است و اگر نجس شود بايد فوراً آن را آب بكشند.
مسأله  : اگر جلد قرآن نجس شود و بى احترامى به قرآن باشد، بايد آن را آب بكشند.

(صفحه 183)

لَمس كردن خطوط قرآن

مسأله  : رساندن جايى از بدن به نوشته قرآن براى كسى كه وضو ندارد، حرام است.
مسأله  : در لمس نوشته قرآنى فرقى بين آيات و كلمات، بلكه حروف و حتى حركات آن نيست.
مسأله  : در چيزى كه قرآن بر آن نوشته شده است، بين كاغذ و زمين و ديوار و پارچه فرقى نيست.
مسأله  : در نوشته قرآنى فرقى نيست كه با قلم نوشته شده باشد يا چاپ يا گچ و يا چيز ديگر.
مسأله  : اگر نوشته قرآنى در قرآن هم نباشد، لمس آن حرام است. پس اگر آيه اى از قرآن در كتاب ديگرى نوشته شده باشد، بلكه اگر كلمه اى از آن در كاغذى باشد، يا نصف كلمه اى از آن از برگ قرآن يا كتاب ديگرى بريده شده باشد، باز هم لمس آن بدون وضو حرام است.
مسأله  : موارد زير، لمس نوشته قرآن به حساب نمى آيد و حرام نمى باشد:
* لمس آن از پشت شيشه يا پلاستيك.
* لمس ورق قرآن و جلد آن و اطراف نوشته ها.
* لمس ترجمه قرآن به هر لغتى باشد، (البته لمس اسم خداوند به هر لغتى كه باشد، براى كسى كه وضو ندارد حرام است، مانند كلمه خدا).
مسأله  : كلماتى كه مشترك بين قرآن و غير قرآن است، مانند «مؤمن»، «الّذين» اگر نويسنده به قصد قرآن نوشته باشد
(صفحه 184)
لمس آن بدون وضو حرام است.
مسأله  : لمس خطوط قرآن بر جُنب، حرام است.
مسأله  : انسان جُنب نبايد سوره هاى سجده دار قرآن را بخواند (تفصيل آن در مسأله 111 گذشت).

قَسم خوردن

مسأله  : اگر كسى به يكى از اسامى خداوند عالم مانند «خدا» و «الله» قسم بخورد كه كارى را انجام دهد، يا ترك كند; مثلاً سوگند بخورد كه دو ركعت نماز بخواند، واجب است به آن عمل كند.
مسأله  : اگر عمداً به سوگندى كه خورده است عمل نكند، بايد كفّاره بدهد و كفّاره آن يكى از اين سه چيز است:
* آزاد كردن يك برده.
* سير كردن ده فقير.
* پوشاندن ده فقير.
و اگر هيچكدام از اين ها را نتواند انجام دهد، بايد سه روز پى در پى روزه بگيرد.
مسأله  : كسى كه قسم مى خورد، اگر حرف او راست باشد، قسم خوردن او مكروه است و اگر دروغ باشد، حرام و از گناهان بزرگ است.

(صفحه 185)

مسائل متفرقه

مسأله  : اگر انسان به صورت كسى سيلى يا چيز ديگرى بزند، بطورى كه صورت او سرخ شود، بايد 5/1 مثقال شرعى طلاى سكه دار به او بدهد و اگر كبود شود 3 مثقال، و اگر سياه شود 6 مثقال، و هر مثقال شرعى 18 نخود است.
مسأله  : اگر جاى ديگرى از بدنِ كسى را (غير از صورت) به واسطه زدن، سرخ يا كبود يا سياه كند، بايد نصف آنچه در مسأله قبل گفته شد، بدهد.
مسأله  : كشتن حيوانى كه اذيّت مى رساند و مال كسى نيست; مانند مار و عقرب، اشكال ندارد.
مسأله  : اگر چيزى را به صنعتگرى بدهند كه درست كند و صاحبش نيايد آن را ببرد، چنانچه صنعتگر جستجو كند و از پيدا كردن صاحب آن نااميد شود، بايد بنابر احتياط واجب آن را به نيت صاحبش به فقير غير سيد صدقه بدهد.
مسأله  : ديوارى كه مال دو نفر است; مانند ديوار مشترك بين دو منزل، هيچكدام از آنان حق ندارد بدون اجازه