(صفحه 127)
مسأله 347 ـ قسمتى از سر نيز حكم تمام سر را دارد. لذا بنابر اقوى نبايد پوشيده شود يا زير آب قرار گيرد. و بنابر احتياط نبايد چيزى روى آن قرار گيرد.
مسأله 348 ـ قرار دادن بند قمقمه يا كيسه يا ساك دستى و امثال آن روى سر اشكالى ندارد.
مسأله 349 ـ گوش ها ظاهراً جزء سر محسوب مى شوند و نبايد آنها را بپوشانند.
مسأله 350 ـ احتياط مستحب اين است كه با بعضى از اعضاى بدن خود نيز مانند دست سر را نپوشاند.
مسأله 351 ـ در حال خوابيدن نيز نبايد سر را بپوشاند. و اگر بدون توجه يا از روى فراموشى پوشانيد واجب است فوراً آن را از روى سر بردارد. ولى گذاشتن سر روى بالش مانعى ندارد.
مسأله 352 ـ دستمالى را كه براى سر درد به سر مى بندند اگر چه تمام سر را نيز بپوشاند اشكالى نداشته و كفاره هم ندارد.
مسأله 353 ـ گذاشتن حوله و دستمال روى سر يا قسمتى از آن، اگر چه براى خشك كردن سر باشد
(صفحه 128)
جايز نيست.
مسأله 354 ـ محرمى كه مى داند اگر براى وضو بخواهد صبر كند تا سرش خشك شود نمازش قضا مى شود نبايد سر را با حوله يا حتى با دست خشك كند. بلكه بايد به همان صورت وضو بگيرد و تيمم هم بكند.
مسأله 355 ـ كسى كه موى مصنوعى دارد اگر موهاى او كاشتنى باشد و عرفاً جزء بدن او محسوب شود اشكالى ندارد. ولى اگر به وسيله اى مثل چسب يا تور روى سر قرار گرفته باشد اشكال دارد و بايد كفاره بدهد.
مسأله 356 ـ چنانچه از روى علم و عمد سر خود را بپوشاند بايد كفاره بدهد، و كفاره آن بنابر احتياط واجب يك گوسفند است. و بنابر احتياط مستحب كفاره پوشاندن قسمتى از سر نيز همين است.
مسأله 357 ـ كسى كه با چيز دوخته سر خود را بپوشاند بايد دو كفاره بدهد.
مسأله 358 ـ كسى كه چندين بار سر خود را بپوشاند براى هر بار بايد يك گوسفند كفاره بدهد. هر چند بعيد نيست يك كفاره كفايت كند.

(صفحه 129)
پوشاندن صورت براى بانوان
مسأله 359 ـ زن نبايد روى خود را با نقاب، پوشيه و حتى باد بزن بپوشاند، و به احتياط واجب از پوشاندن صورت با گِل و دارو و امثال آن نيز اجتناب كند.
مسأله 360 ـ پوشاندن صورت تا زير بينى كه معمولا با نقاب پوشيده مى شود در حكم پوشاندن تمام صورت است. و احتياطاً چانه و قسمت پايين صورت ملحق به صورت است.
مسأله 361 ـ گذاشتن دست روى صورت و همچنين گذاشتن صورت روى بالش در هنگام خوابيدن مانعى ندارد.
مسأله 362 ـ زن نبايد صورت خود را با حوله خشك كند.
مسأله 363 ـ زن بايد مراقب باشد كه هنگام پوشيدن يا درآوردن مقنعه آن را از صورت دور نگه دارد تا صورتش پوشيده نشود.
مسأله 364 ـ زن مى تواند در نماز كمى از اطراف صورت را به عنوان مقدمه پوشش سر بپوشاند. اما بعد
(صفحه 130)
از نماز بايد فوراً باز كند.
مسأله 365 ـ براى رو گرفتن از نامحرم مى تواند چادر يا لباس خود را از روى سر مقابل صورت آويزان كند و به احتياط مستحب آن را از صورت دور نگه دارد كه به صورت نچسبد.
مسأله 366 ـ پوشاندن صورت كفاره ندارد. گرچه احتياط مستحب اين است كه يك گوسفند كفاره بدهد. و همين طور است در مسأله قبل اگر چادر به صورت بچسبد.
پوشيدن لباس دوخته براى مردان
مسأله 367 ـ اقوى اجتناب از مطلق دوخته براى مردها است. هر چند كم باشد. مثل كمربند، بند ساعت، عرقچين، هميان، فتق بند، و جاى قمقمه و... ولى اگر استفاده از آن مثل فتق بند و دست و پاى مصنوعى كه با چرمهاى دوخته شده به بدن مى بندند و امثال آن ضرورى باشد جايز است، و اولى اين است كه كفاره بدهد.

(صفحه 131)
مسأله 368 ـ لباسهايى كه دوخته نيست ولى شبيه آن است، مثل لباسهاى بافتنى يا لباسى كه از نمد به شكل بالاپوش درست شده پوشيدن آن بر محرم جايز نيست.
مسأله 369 ـ اگر احتياج به پوشيدن لباس پيدا كرد. جايز است بپوشد، ولى بايد كفاره بدهد.
مسأله 370 ـ گره زدن لباسهاى احرام خلاف احتياط است. ولى به احتياط واجب نبايد لنگ را بر گردن گره بزند.
مسأله 371 ـ جايز است لباس احرام را با سنجاق يا چيز ديگر از قبيل گذاشتن سنگ يا سكه و كش بستن به دور آن به هم متصل كنند.
مسأله 372 ـ نپوشيدن لباس مخصوص مردان است. بنابراين براى زنان استفاده از لباس مانعى ندارد.
مسأله 373 ـ كفاره پوشيدن لباس يك گوسفند است.
مسأله 374 ـ اگر محرم يك لباس را دو بار بپوشد براى هر دفعه پوشيدن آن بايد يك كفاره بدهد.
مسأله 375 ـ اگر محرم چند لباس مختلف مثل شلوار،