جستجو در تأليفات معظم له
 

قرآن، حديث، دعا
زندگينامه
کتابخانه
احکام و فتاوا
دروس
اخبار
ديدارها و ملاقات ها
پيامها
فعاليتهاى فرهنگى
کتابخانه تخصصى فقهى
نگارخانه
پايگاه هاى مرتبط
مناسبتها
معرفى و اخبار دفاتر
صفحه اصلي  

كتابخانه فقه مناسك حـج
صفحات بعد
صفحات قبل
(صفحه 21)

اقسام حج و عمره


حج سه نوع است: حج تمتع، حج قران و حج إفراد.
و عمره دو نوع است: عمره مفرده و عمره تمتع.
ابتدا اجمالا احكام حج قران و إفراد و عمره مفرده را متذكر مى شويم، و سپس تفصيلا به بيان مسائل عمره و حج تمتع خواهيم پرداخت.

حج قران و إفراد

مسأله 1 ـ حج قران و حج إفراد وظيفه كسانى است كه منزل آنان مكه يا در كمتر از شانزده فرسخى (48 ميلى) مكه باشد.
مسأله 2 ـ كسى كه وطن او مكه يا در كمتر از شانزده فرسخى مكه باشد يا در آنجا دو سال يا بيشتر مانده باشد و در اين مدت مستطيع شده باشد بايد حج قران
(صفحه 22)

يا إفراد انجام دهد. و نمى تواند حج تمتع بجا آورد. و اگر حج تمتع بجا آورد كفايت از حجة الاسلام او نمى كند.
مسأله 3 ـ كسى كه وظيفه اصلى او حج تمتع است چنانچه حجة الاسلام خود را انجام داده باشد، يا مستطيع نباشد، مى تواند حج إفراد بجا آورد. بر چنين فردى انجام عمره مفرده بعد از حج إفراد واجب نيست.
مسأله 4 ـ حج قران و إفراد مانند حج تمتع است. مگر در سه مورد:
1 ـ محل احرام حج تمتع فقط مكه است، و محل احرام حج قران و إفراد يكى از مواقيت معروفه يا منزل شخص كه داخل محدوده شانزده فرسخى مكه است مى باشد.
2 ـ در حج تمتع در حال اختيار طواف و سعى بايد بعد از وقوفين و اعمال روز عيد انجام شود، ولى در حج قران و إفراد در حال اختيار هم مى شود طواف و سعى را مقدم داشت.
3 ـ در حج تمتع قربانى واجب است، ولى در حج إفراد مستحب است.

(صفحه 23)

عمره مفرده


همانگونه كه حج به واجب و مستحب تقسيم مى شود، عمره نيز مانند حج به واجب و مستحب تقسيم مى شود.
مسأله 5 ـ كسى كه وظيفه او حج إفراد يا قران است چنانچه داراى شرايط استطاعت آن نباشد و فقط استطاعت عمره مفرده را داشته باشد واجب است عمره مفرده انجام دهد.
مسأله 6 ـ كسى كه وظيفه اصلى او حج تمتع است اگر به جهت عذرى حج او بدل به إفراد شده واجب است بعد از آن يك عمره مفرده بجا آورد. و اگر انجام ندهد عمره مفرده بر او مستقر مى شود.
مسأله 7 ـ عمره مفرده بر اهالى مكه و كسانى كه فاصله منزلشان تا مكه كمتر از شانزده فرسخ باشد در طول عمر به شرط دارا بودن شرايط آن يكبار واجب
(صفحه 24)

مى شود. و براى افراد ديگر كه وظيفه آنها حج تمتع است عمره تمتع كفايت از عمره مفرده مى كند. بنابراين عمره مفرده بر آنها واجب نيست هر چند داراى شرايط آن باشند.
مسأله 8 ـ بر كسى كه قصد ورود به مكه را داشته باشد اگر نخواهد حج قران يا إفراد يا عمره تمتع انجام دهد واجب است عمره مفرده انجام دهد. و در ميقات به نيت انجام آن محرم شود.
مسأله 9 ـ اگر بخواهد از طريق هوايى از فضاى مكه عبور كند لازم نيست محرم شود.
مسأله 10 ـ عبور از ميقات بدون احرام جايز نيست. ولى كسى كه قصد ورود به مكه را ندارد يا در همان ماه قمرى عمره مفرده يا حج بجا آورده است يا شغلش ايجاب مى كند مكرراً به مكه رفت و آمد كند مى تواند بدون احرام از ميقات عبور كند.
مسأله 11 ـ كودك، مجنون، بيهوش، و كسانى كه شرعاً مكلف نيستند لازم نيست براى ورود به مكه محرم شوند و ولىّ آنها در اين مورد وظيفه اى ندارد.

(صفحه 25)

مسأله 12 ـ كسى كه عمره و حج بر او واجب نيست اگر عصياناً بدون احرام وارد مكه شد گناهكار است، ولى بعد از ورود به مكه تكليف خاصى ندارد، و ماندنش در مكه بى اشكال است.
مسأله 13 ـ كسى كه عصياناً از مواقيت معروفه بدون احرام گذشت و وارد مكه شد گرچه معصيت كرده ولى براى عمره مفرده احرام از ادنى الحل(1) صحيح است، و رفتن به يكى از مواقيت لزومى ندارد.
مسأله 14 ـ كسى كه مى خواهد از جده براى عمره مفرده به مكه برود چون از مواقيت پنجگانه عبور نمى كند مى تواند از حديبيه، جعرانه يا تنعيم محرم شود و معصيتى نيز مرتكب نشده است.
مسأله 15 ـ تكرار عمره مفرده مانند تكرار حج مستحب است. ولى يك فرد در يك ماه قمرى نمى تواند بيش از يكبار براى خود يا براى فرد ديگرى عمره مفرده انجام دهد. ولى بعد از حج انجام عمره در
  • 1 ـ ادنى الحل يعنى نزديكترين نقطه به محدوده حرم كه حدود آن به صورت يك چند ضلعى نامنظم در اطراف مكه تعيين شده است.