(صفحه 334)

مستحبات طواف حج و نماز و سعى و طواف نساء

مسأله 973 ـ آنچه كه از مستحبات در طواف عمره و نماز آن و سعى ذكر شد اينجا نيز جارى است، و مستحب است شخصى كه بجهت طواف حج مى آيد، در روز عيد قربان بيايد، و بر درب مسجد بايستد و اين دعا را بخواند:
«اَللَّهُمَّ اَعِنّي علَى نُسُكِكَ، وَ سَلِّمْني لَهُ وَ سَلِّمْهُ لِي، أَسْأَلُكَ مَسْألَةَ الْعَلِيلِ الذَّلِيلِ، الْمُعْتَرِفِ بِذَنْبِهِ، أنْ تَغْفِرَ لِي ذُنُوبِي، وَ أنْ تُرْجِعَنِى بِحاجَتَي، اَلَّلهُمَّ إنَّي عَبدُكُ، وَالْبَلَدُ بَلَدُكَ، وَالبَيْتُ بَيْتُكَ، جِئتُ أَطْلُبُ رَحْمَتَكَ، وَ أؤُمُّ طاعَتَكَ، مُتَّبِعاً لأمْرِكَ، راضِياًبِقَدَرِكَ، أَسْأَلُكَ مَسْألَةَ الْمُضْطَرِّ إلَيْكَ، الْمُطِيعِ لاِمْرِكَ، الْمُشْفِقِ مِنْ عَذابِكَ، الْخائِفِ لِعُقُوبَتِكَ، أنْ تُبَلِّغَنِي
(صفحه 335)
عَفْوكَ، وَتُجِيرَنِي مِنَ النَّارِ بِرَحْمَتِكَ».
پس به نزد حجرالأسود بيايد و استلام كند، و آن را ببوسد، و اگر بوسيدن ممكن نشد دست به حجر ماليده و دست خود را ببوسد، و اگر آن هم ممكن نشد مقابل حجر ايستاده و تكبير بگويد، و بعد آنچه در طواف عمره بجا آورده بود بجا آورد.

(صفحه 336)

اعمال مكه و احكام تقديم آن بر وقوفين

مسأله 974 ـ همانگونه كه در ابتداى احكام حج تمتع بيان شد پنج عمل زير، يعنى:
1 ـ طواف حج،
2 ـ نماز طواف حج،
3 ـ سعى،
4 ـ طواف نساء،
5 ـ نماز طواف نساء.
محل انجام آن در مكه است، و بايد بعد از اعمال روز عيد انجام شود. و تقديم آن جايز نيست، مگر براى بعضى از افراد كه در مسأله 962 مى آيد.
مسأله 975 ـ اگر به جهت جهل يا سهو و فراموشى اعمال مكه را قبل از حلق يا تقصير انجام داد بايد بعد از حلق يا تقصير در منى اعمال مكه را اعاده كند، و اگر از
(صفحه 337)
بازگشت به منى معذور بود همانجا كه هست حلق يا تقصير كند و موى خود را به منى بفرستد، و اعمال مكه را اعاده كند. و اگر از روى علم و عمد بوده است علاوه بر آن بايد يك گوسفند هم ذبح كند.
مسأله 976 ـ مستحب است در روز دهم بعد از انجام اعمال منى براى اعمال مكه به مكه بروند، و اعمال مكه را بايد به ترتيب مذكور انجام دهند. و اگر اين ترتيب رعايت نشود بايد به گونه اى بجا آورد تا ترتيب حاصل شود.
مسأله 977 ـ اگر به جهت جهل يا از روى غفلت و فراموشى اين ترتيب رعايت نشود، صحيح است، هر چند احتياط در اعاده است.
مسأله 978 ـ اگر سعى را بر طواف حج يا طواف نساء را بر سعى مقدم داشت بايد بعد از طواف حج و نماز آن، سعى را و بعد از سعى طواف نساء را بجا آورد تا ترتيب حاصل شود.
مسأله 979 ـ وقت اعمال مكه تا روز آخر ذى الحجه وسعت دارد. ولى بهتر است هر چه زودتر بعد از اعمال
(صفحه 338)
منى در روز عيد انجام شود.
مسأله 980 ـ انجام طواف مستحبى بعد از اعمال روز عيد و قبل از انجام اعمال مكه مانعى ندارد.
مسأله 981 ـ خارج شدن از مكه قبل از انجام اعمال مكه مانعى ندارد.
مسأله 982 ـ افراد زير مى توانند اعمال مكه را قبل از وقوف در عرفات و مشعر و اعمال منى انجام دهند:
1 ـ زنهايى كه مى ترسند هنگام بازگشت از منى حائض يا نفسا شده، و امكان ماندن در مكه تا پاك شدن را نداشته باشند.
2 ـ سالمندان يا بيمارانى كه به جهت ازدحام بعد از بازگشت نتوانند طواف كنند.
3 ـ كسانى كه مى دانند به جهتى بعد از اعمال منى تا آخر ذى الحجه نمى توانند اعمال مكه را انجام دهند.
مسأله 983 ـ تشخيص عذر اين افراد با خود افراد است، لذا نمى توانند به قول ديگران اكتفا كنند، بلى اگر از قول روحانى يا مدير كاروان يا فرد ديگرى اطمينان پيدا كنند مى توانند طبق اطمينان خود عمل كنند.