(صفحه 169)
بايد طواف را تمام كند.
مسأله 503 ـ كسى كه طواف عمره تمتع را فراموش كند يا باطل انجام دهد هر وقت يادش آمد اگر چه بعد از اعمال منى يا بعد از ماه ذى الحجه باشد بايد آن را بجاآورد، و بعد از نماز طواف، سعى و تقصير را بنابر احتياط اعاده كند. و اگر خودش نتواند شخص مورد اطمينان را نايب كند تا برايش انجام دهد.
مسأله 504 ـ كسى كه به خاطر بيمارى يا پيرى قدرت بر انجام طواف نداشته باشد طواف او به ترتيب ذيل انجام مى شود:
1 ـ او را بر دوش گرفته به گونه اى كه در صورت امكان پاهاى او به زمين كشيده شود طواف دهند.
2 ـ او را با تخت روان (طبق) طواف دهند.
3 ـ اگر دو صورت فوق ممكن نباشد نايب بگيرد.
مسأله 505 ـ بيمار يا ناتوان را كه طواف مى دهند بايد شرايط صحت طواف را تا جايى كه ممكن است مراعات كنند.
مسأله 506 ـ كسى كه مقدارى از طواف را مى تواند
(صفحه 170)
بجاآورد ولى از انجام تمام آن معذور است بايد طبق فرض سابق عمل كند، و در صورت نيابت بايد براى كل طواف نايب بگيرد نه بعضى از دورهاى آن.
مسأله 507 ـ كسى كه فكر مى كرده مى تواند تمام طواف را انجام دهد اگر بعد از شوط چهارم از انجام بقيه طواف به طور كلى عاجز شد مى تواند براى انجام بقيه آن نايب بگيرد. و در اين فرض هم نايب و هم خودش نماز طواف را بخواند. و اگر قبل از شوط چهارم عاجز شد بايد براى كل طواف نايب بگيرد، و نيابت براى مقدار باقى مانده در اين فرض صحيح نيست.
مسأله 508 ـ شخص حتى در حال اختيار مى تواند طواف را پياده يا سواره، يا مقدارى از آن را پياده و مقدارى را سواره بجاآورد. ولى نمى تواند مقدارى را خود بجا آورد و براى باقيمانده آن نايب بگيرد. لذا فرض سابق در موردى است كه خودش نتواند سواره يا بعد از مقدارى استراحت طواف را تمام كند.
مسأله 509 ـ شخص مى تواند در حال طواف به هر صورت كه خواست حركت كند، يعنى مى تواند آهسته
(صفحه 171)
برود يا تند برود يا حتى بدود. ولى بهتر است به طور متعارف راه برود.
مسأله 510 ـ صحبت كردن، خوردن و آشاميدن و خواندن شعر در طواف اشكالى ندارد، هر چند مكروه است. امّا ذكر، دعا و خواندن قرآن در طواف مستحب است.
مسأله 511 ـ همراه داشتن پول غير مخمس يا اموال غصبى يا پاگذاشتن روى لباس احرام ديگران كه موجب اذيت آنها شود يا روى اشيايى كه در مطاف افتاده موجب بطلان طواف نمى شود.
مسأله 512 ـ در مواردى كه حكم به تكميل و اعاده طواف شده است به احتياط واجب بايد ابتدا طواف سابق تكميل شود و بعد نماز آن خوانده شود، بعد طواف و نماز آن اعاده شود.
مسأله 513 ـ اگر بعد از تمام شدن اعمال عمره مفرده يا عمره تمتع يا حج تمتع متوجه شده طواف او باطل بوده بايد علاوه بر اعاده طواف و نماز طواف، به احتياط واجب اعمال مترتبه بر آن را نيز اعاده كند.

(صفحه 172)
مسأله 514 ـ پوشيدن لباس هر چند بر محرم حرام است اما براى طواف ضرر ندارد، و حتى در طواف عمره تمتع يا مفرده هم اگر با لباس طواف كند، طواف او صحيح است. و همين طور اگر بعداً متوجه شود طواف او باطل بوده، مى تواند با لباس طواف كند.

شرايط صحت طواف

درصحت طواف رعايت اين موارد لازم است:
   1 ـ نيت
   2 ـ طهارت
   3 ـ ستر عورت
   4 ـ مختون بودن
   5 ـ انجام هفت دور نه كمتر و نه بيشتر
   6 ـ شروع طواف از حجرالأسود و ختم به آن
   7 ـ محدوده طواف
   8 ـ جهت گردش به دور كعبه

(صفحه 173)
نيت
مسأله 515 ـ شخص بايد قصد طواف معينى را داشته باشد. مثلا بداند طوافى را كه انجام مى دهد طواف عمره مفرده يا عمره تمتع يا حج تمتع يا طواف نساء يا طواف مستحبى است. و لازم نيست نيت را به زبان بياورد يا حتى به قلب خطور دهد.
مسأله 516 ـ طواف نيز مانند ساير عبادات بايد با قصد قربت انجام شود. يعنى عمل را براى خدا يا براى اطاعت امر خدا يا براى ترس از جهنم و رسيدن به بهشت و ثواب بجاآورد. و اگر ريا كند يعنى براى غير خدا انجام دهد باطل است.
مسأله 517 ـ اگر كسى به قصد طواف مقدارى از آن را انجام دهد و فكر كند كه چون مى بايست نيت را به زبان مى گفته و طواف او باطل است طواف را رهاكند، و بلافاصله با گفتن نيت از نو طواف كند. طواف او اشكال پيدا مى كند.
مسأله 518 ـ ريا در حين عمل گر چه نسبت به بعضى از اشواط يا خصوصيات باعث بطلان عمل مى شود. اما