(صفحه 32)
آزار آنها شود. و آنها نهى كنند جايز نيست. و در اين صورت سفرمعصيت محسوب مى شود و حج او باطل است.
مسأله 34 ـ شخصى كه حج واجب خود را انجام داده اگر احتمال خللى در آن بدهد، يا احتمال بدهد كه آن هنگام مستطيع نبوده، يا بدون دليل بخواهد اعاده كند مى تواند به قصد ما فى الذمه(1) بجا آورد.
مسأله 35 ـ شخصى كه اجير شده يا به عنوان خدمه اعزام شده مشروط بر اينكه فقط عمره مفرده انجام دهد اگر از روى غفلت يا عمداً عمره تمتع انجام داد عمره او صحيح است. و اگر شرط كننده اجازه داد واجب است محرم به حج تمتع شود و حج بجا آورد. ولى اگر اجازه نداد حج تمتع واجب نيست و به همان عمره اكتفا كند. و احتياط مستحب آن است كه يك طواف نساء بجا آورد. و اگر بدون اجازه محرم به حج تمتع شد نيز صحيح است و بايد حج را تمام كند، و در اين فرض طرف قرارداد حق فسخ قرارداد را دارد.
- 1 ـ يعنى قصد امتثال مطلق امر متوجه به او.
عمره و حج كودكان
مسأله 36 ـ بر كودك مميز مستحب است عمره و حج بجا آورد، و عمل او صحيح است هر چند بدون اجازه ولىّ او باشد.
مسأله 37 ـ مستحب است ولىّ، كودك غيرمميّز خود را محرم كند، يعنى اگر كودك پسر است او را از لباس دوخته برهنه كند و لباس احرام به او بپوشاند، و اگر دختر است در همان لباسى كه پوشيده او را محرم كند و نيت كند: «اين كودك را به عمره مفرده يا غير آن محرم مى كنم قربة إلى الله». سپس اگر كودك مى تواند تلبيه را اگر چه با تلقين بگويد، و الاّ ولىّ به جاى او تلبيه بگويد.(1)
- 1 ـ با توجه به اينكه انجام اعمال كودك به صورت صحيح نوعاً مشكل است و شبهه مى شود كه در احرام باقى بماند، لذا در اين صورت بهتر است او را محرم نكنند.
ولىّ طفل طبق فتواى مجتهدى كه خودش از او تقليد مى كند اعمال را بجا آورد، و در موارد اختلافى بهتر است احتياط كند.
مسأله 39 ـ مقصود از «ولىّ» در مسأله قبل ولىّ شرعى مى باشد، و در اين مورد مادر كودك ملحق به ولىّ شرعى است.
مسأله 40 ـ بعد از آنكه كودك محرم شد ولىّ بايد او را از محرمات احرام باز دارد. و اگر مميز نيست رعايت محرمات احرام او بر عهده ولىّ است.
مسأله 41 ـ يكى از محرمات احرام كه سايه قرار دادن است، و احكام آن در جاى خود خواهد آمد، اختصاص به مردان دارد، و اين حكم شامل كودكان نمى شود، هرچند مميز باشند.
مسأله 42 ـ كفاره محرمات احرام كودك غيرمميز بنابر اقوى در صيد و بنابر احتياط واجب در غير صيد بر ولى كودك است.
مسأله 43 ـ ولىّ پس از احرام كودك بايد او را وادار كند كه تمام اعمال عمره و حج را انجام دهد، و در اعمالى
(صفحه 35)
كه نياز به طهارت و وضو دارد احتياطاً بايد كودك را وضو بدهد و پاك نگاه دارد.
مسأله 44 ـ ظاهراً تمام مستحبات مربوط به اعمال در مورد كودكان نيز جارى است.
مسأله 45 ـ اگر كودك در اثناى طواف بخوابد يا محدث شود، بنابر احتياط پس از تطهير و وضو دادن كودك طبق مسأله 526 عمل شود.
مسأله 46 ـ اگر بعد از طواف متوجه شوند كه كودك محدث شده، ولى ندانند كه حدث در حال طواف بوده يا بعد از طواف، اعتنا نكنند و طواف صحيح است.
مسأله 47 ـ اگر در اثناى طواف يا بعد از آن يقين كنند كه كودك در بين طواف محدث شده، ولى ندانند دور چندم بوده، احتياطاً طواف باطل است، و بنابر احتياط واجب پس از تطهير و وضو دادن كودك، دوباره او را طواف دهند.
مسأله 48 ـ طواف دادن كودك غيرمميز چند شوط آن توسط پدر و و چند شوط باقيمانده توسط مادر خلاف احتياط است، بلكه يك نفر نيت كند و عهده دار طواف
(صفحه 36)
دادن تمام اشواط شود و نماز طواف را هم شخص طواف دهنده بخواند، و اگر قرائتش صحيح نيست بنابر احتياط واجب نايب هم بگيرد كه نماز را بطور صحيح بخواند.
مسأله 49 ـ احتياط واجب بلكه اقوى اين است كه كودك مميزى را كه قدرت و تمكن از راه رفتن دارد وادار به انجام طواف و سعى كنند، و در آغوش گرفتن يا به دوش گرفتن او يا سوار كردن بر ويلچر جايز نيست. بلى چنانچه راه رفتن بر او عسر و حرج باشد به مقدار رفع عسر و حرج اشكالى ندارد.
مسأله 50 ـ اگر كودك غيرمميز در حال سعى خوابش ببرد مانعى ندارد، و مى توانند در همان حال سعى او را اتمام كند، چون نيتِ سعىِ كودك با سعى دهنده است، و طهارت نيز در سعى شرط نيست.
مسأله 51 ـ قربانى حج كودك بر عهده ولىّ اوست. و اگر تمكن نداشت از طرف كودك روزه بگيرد. حتى اگر ولىّ كودك نيز حج تمتع انجام مى دهد و فقط تمكن از يك قربانى دارد بايد آن را براى كودك قربانى كند و خودش روزه بگيرد.
فقه
