(صفحه 324)
مسأله 948 عمل كند.
مسأله 943 ـ كسى كه براى قربانى نايب مى گيرد تا وقتى مطمئن نشده كه وكيل قربانى كرده است نمى تواند حلق يا تقصير كند، و اگر با اطمينان به انجام قربانى حلق يا تقصير كرد و بعد معلوم شد كه وكيل در آن وقت قربانى نكرده بوده حلق كافى است. و حتى اعمال بعد از آن هم صحيح است، و لازم نيست اعاده كند.
مسأله 944 ـ كسى كه اعمال حج را بر وقوفين مقدم مى دارد نمى تواند بعد از سعىِ حج، حلق يا تقصير كند. بلكه بايد پس از قربانى حلق يا تقصير كند. و اگر انجام داد علاوه بر اينكه محرمات احرام بر او حلال نمى شود، بلكه در صورت علم و عمد كفاره هم دارد.
مسأله 945 ـ كسى كه به جاى قربانى روزه مى گيرد مى تواند در روز عيد بعد از رمى جمره عقبه حلق يا تقصير كند.

(صفحه 325)
محل حلق يا تقصير
مسأله 946 ـ بايد در منى حلق يا تقصير كند، و حلق يا تقصير در غير از منى كفايت نمى كند، بلى چنانچه به علت جهل قصورى يا غفلت و فراموشى در خارج از منى حلق يا تقصير كرده و امكان برگشت به منى نباشد، صحيح است.
مسأله 947 ـ حلق يا تقصير در كنار كشتارگاههاى فعلى چنانچه ثابت نشود، داخل منى است كفايت نمى كند، و اگر كسى در آنجا حلق يا تقصير كرد بايد در منى اعاده كند.
مسأله 948 ـ اگر به هر جهت در منى حلق يا تقصير نكرد و از آنجا خارج شد، بايد به منى برگردد و در آنجا حلق يا تقصير كند، و اگر برگشتن به منى ممكن نباشد هر جا هست حلق يا تقصير كند و موى خود را به منى بفرستد. و اگر اعمال مكه را انجام داده، آنها را اعاده كند يا براى اعاده آنها نايب بگيرد.

(صفحه 326)

مستحبات حلق يا تقصير

مسأله 949 ـ در حلق يا تقصير چند چيز مستحب است:
1 ـ نيت حلق يا تقصير را به زبان آورد.
2 ـ حلق را از طرف راست جلوى سر شروع كند.
3 ـ اين دعا را بخواند:
«أللَّهُمَّ أعْطِنِي بِكُلِّ شَعْرَة نُوراً يَوْمَ الْقِيامَةِ».
4 ـ موى سر خود را در منى در خيمه خود دفن كند. و اولى اين است كه بعد از حلق از اطراف ريش و شارب خود گرفته و همچنين ناخنها را بگيرد.

(صفحه 327)

7 ـ طـواف حـج

مسأله 950 ـ طواف حج كه طواف زيارت نيز ناميده مى شود، مثل طواف عمره تمتع است و احكام آن را دارد بجز نيت كه بايد با قصد طواف حج تمتع انجام دهد.

8 ـ نماز طواف حج

مسأله 951 ـ بعد از طواف حج واجب است دو ركعت نماز طواف حج بجا آورد. كه مثل نماز طواف عمره تمتع است و احكام آن را دارد. مگر در نيت، كه در اينجا نيت نماز طواف حج تمتع مى كند.

(صفحه 328)

9 ـ سـعى

مسأله 952 ـ پس از نماز طواف، واجب است سعى بين صفا و مروه بجا آورد، همانگونه كه در عمره تمتع انجام داده، و احكام آن را دارد، مگر در نيت كه بايد به قصد حج تمتع سعى كند.
مسأله 953 ـ بعد از سعى حج تمتع استعمال بوى خوش نيز بر شخص حلال مى شود، و تنها حرمت زن و شوهرى باقى مى ماند.