(صفحه 364)
اعمال را انجام دهد.
مسأله 1065 ـ شخصى كه سكته كند و قدرت هيچ گونه حركتى را نداشته باشد حكم محصور را دارد.
مسأله 1066 ـ كسى كه بيمار نباشد ولى به جهت ديگرى بعد از احرام نتواند به مكه برود، مثلاً بر اثر تصادف مجروح يا مصدوم شود ظاهراً حكم بيمار را دارد. و احتياط مستحب اين است كه منتظر بماند تا خوب شود، و اگر به حج هم نرسد با عمره مفرده از احرام خارج شود، و حج را در سال بعد اگر مستقر بوده يا استطاعت باقى باشد، اعاده كند.
مسأله 1067 ـ اگر پس از احرام مانعى غير از مصدود و محصور شدن همچون گم كردن راه، تلف شدن هزينه راه، خرابى مسير يا مركب، گرما يا سرماى سخت و... پيش آيد كه نتواند عمره يا حج خود را تمام كند، حكم مسأله قبل را دارد.
مسأله 1068 ـ اگر بعد از اينكه قربانى را فرستاد حالش خوب شد و توانايى رفتن به مكه را يافت، به مكه برود و اعمال را انجام دهد. و اگر وقت تنگ بود حج او بدل به
(صفحه 365)
إفراد مى شود و بعد يك عمره مفرده انجام دهد، ولى اگر به طور كلى به حج نرسد بايد عمره مفرده انجام دهد و از احرام خارج شود. و حج واجب خود را در صورت استقرار يا بقاى استطاعت، در سال آينده انجام دهد.
مسأله 1069 ـ مصدود نيز در اين مسأله حكم محصور را دارد. يعنى اگر بعد از ذبح قربانى در محل مانع برطرف شد، بايد طبق مسأله قبل عمل كند.
مسأله 1070 ـ در فرض سابق اگر هدى را فرستاد و در روز موعود هدى ذبح نشد يا نايب طواف نساء را بجا نياورد، و اين شخص به خيال انجام آن اعمال محل شد و با همسر خود نزديكى كرد معصيت نكرده و كفاره هم ندارد، اما پس از اينكه متوجه شد، اگر ذبح انجام نشده بايد از همه محرمات احرام اجتناب كند، و اگر طواف نساء انجام نشده از همسر خود اجتناب كند. و بايد هدى يا پول را بفرستد و مواعده كند تا هدى انجام شود و همچنين است طواف نساء.
مسأله 1071 ـ اگر بيمار يا مصدوم محرم شود و بتواند اعمال عمره و حج را ـ حتى با استنابه در طواف و
(صفحه 366)
سعى ـ انجام دهد، احرام و حج او صحيح است.
مسأله 1072 ـ اگر با احرام عمره تمتع وارد مكه شود ولى نتواند اعمال عمره و حج را انجام دهد به همان احرامى كه بسته عمره مفرده ـ ولو با استنابه در طواف و سعى ـ بجا آورد تا از احرام خارج شود.
مسأله 1073 ـ در فرض سابق اگر حج او مستحبى بوده، يا سال اول استطاعت او بوده است فعلاً كه قدرت انجام اعمال را ندارد و نمى تواند وقوفين را درك كند تكليفى ندارد. بلى اگر حج بر او مستقر بوده يا حج نيابى بوده كفايت نمى كند.
مسأله 1074 ـ اگر شخص عاقل بعد از احرام مجنون شود احرام او باطل شده، و اطرافيان او وظيفه اى نسبت به او ندارند. و اگر بعداً بهبودى حاصل شد به احتياط مستحب عمره مفرده انجام دهد يا استنابه كند.
احكام بيهوش
مسأله 1075 ـ اگر بعد از احرام عمره يا حج بيهوش شود، مسأله چند صورت دارد:

(صفحه 367)
بعد از احرام عمره بيهوش شود و:
1 ـ هنگامى به هوش آيد كه بتواند اعمال عمره را انجام داده و وقوف ركنى عرفات را درك كند، در اين صورت بايد اعمال عمره را انجام دهد، و سپس اعمال حج را بجا آورد، و عمره و حج او صحيح است.
2 ـ هنگامى به هوش آيد كه اگر بخواهد اعمال عمره را انجام دهد وقوف ركنى عرفات از او فوت مى شود، در اين صورت حج او بدل به إفراد مى شود.
3 ـ هنگامى به هوش آيد كه وقوف عرفات از او فوت شده ولى وقوف اختيارى مشعر را درك كند، اين صورت نيز حكم صورت قبل را دارد.
4 ـ هنگامى به هوش آيد كه وقوف اختيارى مشعر نيز از او فوت شده است، در اين صورت حج او باطل است و بايد با عمره مفرده از احرام خارج شود، و چنانچه حج بر او مستقر بوده يا در صورت بقاى استطاعت در سال آينده حج بجا آورد.
اگر بعد از عمره تمتع و قبل از احرام حج بيهوش شود و:

(صفحه 368)
5 ـ هنگامى به هوش آيد كه وقوف اختيارى عرفات را درك كند، در اين صورت واجب است به مكه برگردد و محرم شود، و اگر امكان نداشت يا وقت تنگ بود، همانجا محرم شود، و اعمال او صحيح است.
6 ـ هنگامى به هوش آيد كه وقوف اختيارى عرفات از او فوت شده، ولى وقوف اضطرارى عرفات را درك كند، اين فرض حكم فرض سابق را دارد.
7 ـ هنگامى به هوش آيد كه وقوف عرفات از اوفوت شده، ولى وقوف اختيارى مشعر را درك كند، اين فرض نيز حكم فرض پنجم را دارد.
8 ـ هنگامى به هوش آيد كه وقوف اختيارى مشعر از او فوت شده، در اين صورت حج او باطل است.
و اگر بعد از احرام حج بيهوش شود و:
9 ـ هنگامى به هوش آيد كه وقوف اضطرارى عرفات را درك كند، در اين صورت حج او صحيح است.
10 ـ هنگامى به هوش آيد كه وقوف عرفات از او فوت شده ولى وقوف اختيارى مشعر را درك كند، در اين صورت نيز حج او صحيح است.