(صفحه 378)
نيز نوافل نهاريه ساقط است.
مسأله 1102 ـ خواندن دعاهاى وارده در احرام، طواف، سعى و ساير اعمال به قصد ريا اگر چه معصيت است ولى چون جزء اعمال نيست لذا موجب بطلان اعمال نمى شود.
مسأله 1103 ـ استفاده از قرص يا تزريق آمپول براى جلوگيرى از عادت ماهانه در ايام حج، چنانچه براى بانوان ضرر نداشته باشد، مانعى ندارد.
مسأله 1104 ـ برداشتن قرآن از مسجدالحرام و مسجدالنبى و ساير مساجد جايز نيست، و اگر كسى بردارد ضامن است، و بايد آن را برگرداند.
مسأله 1105 ـ اگر در حرم چيزى پيدا كرد به احتياط واجب آن را برندارد، و اگر برداشت احكام لقطه را دارد، و بايد طبق مسأله بعد عمل كند.
مسأله 1106 ـ لقطه اى را كه از حرم برداشته اگر كمتر از يك درهم باشد مى تواند قصد تملك آن را بكند، ولى اگر بدون قصد تملك نگاه داشت و در نگهدارى آن كوتاهى كرد و تلف شدن ضامن است. و اگر آن را
(صفحه 379)
تملك كرد و قبل از تلف صاحبش پيدا شد بايد آن را به صاحبش رد كند.
مسأله 1107 ـ اگر ارزش لقطه يك درهم يا بيشتر باشد نمى تواند آن را تملك كند، بلكه تا يكسال اعلان كند، و اگر صاحبش پيدا نشد مى تواند آن را براى صاحبش نگهدارد، يا اينكه از طرف صاحبش به فقير صدقه بدهد. ولى اگر صاحبش پيدا شد و راضى به صدقه نشد، بايد عوضش را به او بدهد.
مسأله 1108 ـ هنگام نظافت حرمين شريفين مشاهده مى شود مأموران حرم كفشهاى فراوانى را كه صاحبان آن معلوم نيست جمع آورى كرده و دور مى ريزند، برداشتن آنها چنانچه شخص بداند صاحبان كفش از آن اعراض كرده اند، يا راضى هستند، اشكالى ندارد. والاّ برداشتن آنها محل اشكال است.
مسأله 1109 ـ برداشتن ريگ و سنگ از صفا و مروه جايز نيست و بايد برگرداند. و از عرفات و مشعر و منى اشكالى ندارد، ولى بطور كلى لازم است مؤمنين از اين قبيل اعمال پرهيز كنند.

(صفحه 380)
مسأله 1110 ـ بر مؤمنين لازم است از انجام امورى كه موجب وهن مذهب و بى احترامى و تحقير شيعيان، پيشوايان دين، اهل بيت عصمت و طهارت و ائمه اطهار(عليهم السلام) مى شود، و بيگانگان آن را براى حقانيت خويش و سركوب شيعه دستاويز قرار مى دهند جداً بپرهيزند. و اگر برخى از مردم عوام از روى غفلت مرتكب آن مى شوند دوستانه با آرامش و مهربانى آنها را نصيحت و ارشاد كنند. بعضى از آن امور عبارتند از:
دست كشيدن يا بوسيدن ضريح پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله)و دربهاى حرم مطهر، متبرك كردن اشياء و لوازم همراه به ضريح پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) يا نرده هاى بقيع، انداختن عريضه يا پول داخل ضريح يا قبرستان بقيع، نماز خواندن در داخل يا كنار بقيع و قبرستان ابوطالب، دخيل بستن به نرده هاى بقيع، برداشتن خاك از بقيع يا ساير اماكن متبركه مكه و مدينه.
مسأله 1111 ـ روزه گرفتن در ايام تشريق (يازدهم و دوازدهم و سيزدهم ذى الحجه) براى كسانى كه در منى هستند جايز نيست، و روزه گرفتن در عيد قربان بر

(صفحه 381)
همه مسلمانان حرام است.
مسأله 1112 ـ مسافر مى تواند براى خواستن حاجت در مدينه منوره سه روز روزه مستحبى بگيرد، اگر چه روزه قضاى واجب به گردن او باشد، و اين روزه ها به جاى روزه قضايى محسوب نمى شود. همچنين صحت نيابت از ديگرى در اين روزه ها مطلقاً ثابت نيست.
مسأله 1113 ـ احتياط اين است كه روزه ها را پى درپى بگيرد، نيز احتياط اين است اين سه روز چهارشنبه و پنجشنبه و جمعه باشد.
مسأله 1114 ـ قدر متيقن از صحت روزه اين است كه از اول قصد سه روز داشته باشد، هر چند اگر بعد از گرفتن يك يا دو روز منصرف شود مانعى ندارد.
مسأله 1115 ـ چنانچه رؤيت هلال ذى حجه نزد اهل سنت ثابت شد بر شيعيان لازم است تبعيت كنند، خصوصاً در صورت عدم علم به خلاف.
مسأله 1116 ـ تبديل پول مثل تومان به ريال يا دلار اگر خلاف مقررات جمهورى اسلامى ايران نباشد با تراضى طرفين اشكالى ندارد.

(صفحه 382)
مسأله 1117 ـ انتقال جنازه از عربستان به كشور اگر مستلزم كالبدشكافى باشد جايز نيست، اگر چه وصيت كرده باشد. زيرا كالبدشكافى جنازه مؤمن فى نفسه حرام است، و در برخى از موارد موجب ديه مى شود.